Ziel in de zorg

ZielMet deze titel werd ik in december naar Rotterdam gelokt. Om hun 90 jarig jubileum te vieren had de VvAA een programma gekozen met dit thema: Tijd voor Ziel in de Zorg. Verrassend voor een organisatie genaamd Vereniging van Arts en Auto. Dit wilde ik wel meemaken. Moet eerlijk zeggen dat het optreden van Xander de Buisonjé en Candy Dulfer ter afsluiting ook een goede trigger was. Dat dit thema ´hot´ is, bleek uit het feit dat het evenement een maand tevoren al ‘uitverkocht’ was.

Eenmaal op de locatie, de oude Van Nelle fabriek, werden we persoonlijk ontvangen door het bestuur van de VvAA, allen in keurig driedelig zwart pak en roze (!) stropdas. Dat begon dus goed!  De hoofdvraag van de middag was: Hoe verhouden toenemende regeldruk, bureaucratie en inmenging van overheid, toezichthouders en verzekeraars zich tegenover werken met (com)passie, betrokkenheid en volledige aandacht voor de patiënt? Zijn deze zaken te combineren in het huidige systeem? Wat betekent dat voor de onderlinge samenwerking tussen verschillende stakeholders? En, wat is de rol van de zorgprofessional zelf?

Het programma was goed gevuld. Naast de kopstukken van alle medische bloedgroepen (inclusief tandartsen en dierenartsen) was er ook een praatje van André Rouvoet, namens alle zorgverzekeraars. Wel lef, zo in het hol van de leeuw.

Wat op mij de meeste indruk maakte Robin Youngson – anesthesioloog uit Nieuw Zeeland en pleiter voor ‘werken met passie’. Aan de hand van zijn eigen ervaring illustreerde hij het effect dat het werken met passie had, en zeker niet alleen voor zijn patiënten. Het was wel even ‘oefenen’, werken met passie gaat niet vanzelf. Als resultaat kreeg hij zelf ook meer plezier in zijn werk, hetgeen ook weer een positief effect had op het humeur en de samenwerking met zijn collega’s.

Dagvoorzitter Rens de Jong vatte de middag in vier conclusies samen: De zorg heeft behoefte aan een nieuw perspectief en een gezamenlijke aanpak hierbij. Drie V’s staan hierbij centraal: Veerkracht: biedt ruimte voor improvisatie en kunnen experimenteren, Vertrouwen: wat doe je, wat wil je en wat kun je en Verantwoordelijkheid: volgt logischerwijs op veerkracht en vertrouwen.

Later las ik dat arts en kwaliteitsgoeroe Avedis Donabedian ooit zei: “Eerst komen liefde en passie en dan pas strategie en tactiek”. Zullen we dat dan maar gaan doen? Scheelt in ieder geval een hoop papierwerk ;-).

Een koe is een koe

Koe-Dick-bruna

 

Mensen vragen mij vaak, waar de naam AnderhalfA4 vandaan komt. Dat zal ik je vertellen. Toen ik, jaren geleden, met mijn werk als adviseur begon deed ik een opdracht bij een grote zorginstelling voor zo’n 3000 cliënten en evenzoveel medewerkers. Ik merkte dat kwaliteitsmanagement geassocieerd werd met veel papier en dikke handboeken. En daar werd niemand blij van, ik ook niet. Ik was er dan ook trots op dat ik het voor elkaar kreeg om alle werkprocessen op niet meer dan anderhalfA4 te krijgen. Dat was overigens niet gemakkelijk. Het was vechten tegen de neiging van managers en beleidsmedewerkers om te willen beheersen en vast te willen leggen, ook al had dat geen meerwaarde voor de werkvloer.

Een man die alles weet over het belang van de essentie, is Dick Bruna. Wie Dick Bruna kent, kent Nijntje. Nijntje is waarschijnlijk zijn meest bekende karakter.

Nijntje is in 1955 geboren en nog steeds populair. Maar …… waarom is Nijntje nu zo’n succes? Is het zijn kleurgebruik? Het leuke kleine formaat van de boekjes?

Het meest bijzondere van het werk van Bruna is toch de techniek van het weglaten, de helderheid, de duidelijkheid van datgene wat hij met zijn tekening wil zeggen. Bruna verliest zich niet in details, maar beeldt in zijn tekeningen alleen de essentie uit. Hij zet alleen die lijnen die bepalend zijn voor de herkenning van het totale beeld. Zijn koe is voor alle kinderen op de wereld een koe en geen paard. Zijn huis ziet iedereen als een huis.

Helder en duidelijk zijn lijkt eenvoudig maar dat is het niet, het is een vak apart. Het vraagt tijd en aandacht. Voor mij is essentie een belangrijk sleutelwoord. De kunst is om je telkens weer af te vragen: “Waar gaat het om” en “Wat is er nu echt nodig?” Nijntje is mijn voorbeeld, Dick Bruna is mijn held.

http://www.nijntje.nl

 

Belevenissen van een kwaliteitsadviseur

Sinds kort schrijf ik met regelmaat over Anderhalf A4 en mijn belevenissen als kwaliteitsadviseur op deze site. Als je je mailadres doorgeeft ontvang je ze in je mailbox. Veel leesplezier.